DŽINDIJSKA DŽAMIJA (HUSEINA ČAUŠA)
prof. Sedina Mujezinović
DŽINDIJSKA DŽAMIJA (HUSEINA ČAUŠA)
Džindijska mahala se u historijskim izvorima spominje krajem XVI stoljeća kao „Mahala časne džamije Mustafe Džindije“, dok se 1701. godine prvi put naziva kao džamija Huseina Čauša.
Džindijska džamija je arhitektonski najvrednija džamija s drvenom munarom na području Tuzle. Džamija je bila podignuta na mjestu zvanom Lug, u blizini hrastove šume, koja je poslužila kao izvor građe za samu džamiju, koja je neosporno djelo vještih domaćih majstora. Iz toga proizilazi i njena veća vrijednost jer predstavlja očuvani primjer izvorne bosanske arhitekture.
Džindijska džamija je tipična mahalska džamija, dimenzije 7x7m, s drvenom munarom i 16 prozora. Kvadratnog je oblika i ima dekorativna drvena vrata na dva kanata. Zidana je od ćerpića s tim što je okvir oko vrata sveden na čemer kamena od miljevine. Mihrab u zidu je vrlo malen bez dekoracije. Interestano da se gornji dio iznad sofa oslanja na osam drvenih stubova, koji su obrađeni u rezbarenju što predstavlja rad tadašnjih majstora. Objekat je pokriven visokim krovom sa pokrovom od šindre. Iz visokog krova izlazi jednostavna drvena munara sa pokrivenom galerijom i otvorima srednje veličine. Na svakom zidu ima po četiri prozora, od kojih su donji pravougaoni, a gornji lučno izvedeni.
Oko džamije se nalazi harem sa nekoliko starijih kamenih nišana. S lijeve strane džamije nalaze se dva velika nišana s turbanima. Pretpostavlja se da je tu ukopan Husein Čauš, koji se spominje kao obnovitelj džamije. S desne strane do ulaza u džamiju nalazi se mezar ograđen ukrasnom željeznom ogradom, sa santračem i nišanima, visine oko 2 m, bez natpisa. Prema određenim izvorima, to je mezar Ahmet-bega Defterdarevića, velikog župana tuzlanske oblasti.
U svojoj prošlosti džamija je više puta renovirana, a razlozi istog su mjesto na kome je situirana i slijeganje terena, kao i drveni pokrov koji brže strada. Zanimljivo je napomenuti da se ispod džamije nalazi rezervoar za sakupljenje slane vode. Temeljito je rekonstruisana 1863/64. kao i 1961. godine.
Komisija za očuvanje nacionalnih spomenika je na svojoj posljednjoj sjednici, u decembru 2018. godine, proglasila „Graditeljsku cjelinu – Džindijska (Husein-Čauš) džamija“, nacionalnim spomenikom Bosne i Hercegovine.
