Šta sve trebate znati o najstarijoj baštini Sarajeva

Delite

Epigrafski spomenik (Foto: Zbirka JU Muzeja Sarajevo)
Epigrafski spomenik (Foto: Zbirka JU Muzeja Sarajevo)

Zalaganjem profesora i asistenata Filozofskog fakulteta u Sarajevu publikovan je dvojezični turistički vodič “Šta sve trebate znati o najstarijoj baštini Sarajeva”, koji na naučno-popularan način prikazuje prahistorijsku i antičku prošlost prostora sarajevske regije.

Vodič je nastao kao jedan od rezultata projekta “Najstarija baština Sarajeva: Naučno-istraživački rad u svrhu razvoja turizma”.

Turistički vodič, autentičan u smislu da jedini obrađuje najstariju prošlost Sarajeva u kontekstu turističkih potencijala, napisan na bosanskom i engleskom jeziku, rezultat je dvogodišnjeg zalaganja i sitematskog istraživanja voditeljice projekta Amre Šačić-Beće te članova istraživačkog tima Adnana Kaljanca, Edina Veletovca i Jasenka Hadžihasanovića. Muzeološki aspekt projekta realiziran je uz svesrdnu pomoć Gorana Grebe, uposlenika JU Muzej Sarajeva.

Listajući prve stranice čitatelji imaju priliku da se upoznaju o kulturno-historijskom razvoju sarajevske regije u prahistorijskom i antičkom periodu. Autori su hronološki prikazali najznačajnije elemente razvoja ovog prostora tokom paleolita, neolita, enolita, bronzanog i željeznog doba.

Na slikovit način opisani su višedecenijski sukobi Rimljana s prvim po imenu poznatim stanovnicima Sarajeva, ilirskim Dezidijatima. Također, kroz publikaciju se možete upoznati o kontinuitetu urbanizma na području grada Sarajeva koji je datiran u rimsko razdoblje i nastanak grada Aquae.

Rimski novac (Foto: JU Muzej Sarajeva)
Rimski novac (Foto: JU Muzej Sarajeva)

Poseban značaj je dat prikazu arheoloških zbirki Muzeja Sarajeva i Zemaljskog muzeja Bosne i Hercegovine, a koje uključuju artefakte iz spomenutog perioda. Na kraju, kao najznačajnije arheološko nalazište iz rimskog perioda, autori posebnu pažnju daju opisu arheološkog lokaliteta Aquae, rimskog urbanog centra na današnjoj Ilidži.

“Razlog zašto smo se odlučili na ovaj projekt je bio taj što u našoj regiji postoje vodiči koji promovišu najstarije naslijeđe. Publikacije te vrste su doprinijele povećanju turističkih potencijala određenog prostora, jer je to iznimno zanimljivo turistima, prvenstveno onima koji su visokoobrazovani. To bi bio primarni razlog nastanka ove specifične publikacije koja ima za cilj podstaći urbane i obrazovane posjetioce bosanskohercegovačkog glavnog grada i njegove šire okoline da odvoje dio svog vremena kako bi kroz muzejske postavke i arheološke lokalitete spoznali da Sarajevo baštini istu tradiciju urbane antičke kulture kao Budimpešta, London, Beč i druge evropske metropole”, ističe Šačić-Beća.

Arheološki ostaci rimskih termin na Ilidži
Arheološki ostaci rimskih termin na Ilidži

Primaran razlog zašto je odabrano prahistorijsko i antičko naslijeđe, naglašava Šačić-Beća, je zato što je najmanje zastupljeno u turističkoj ponudi Kantona Sarajevo. Shodno tome taj turistički potencijal je najmanje iskorišten.

“Ovakva publikacija koju su pisale uskostručne osobe iz oblasti prahistorijske arheologije i antičke historije do sada nije objavljena. Također, moja saznanja su takva da mi nemamo publikacija tog tipa koja bi obuhvatala sva historijska razdoblja”, naglašava Šačić-Beća.

Fragment posude sa prahistorijskog lokaliteta Butmir (Foto: Muezaj Sarajeva)
Fragment posude sa prahistorijskog lokaliteta Butmir (Foto: Muezaj Sarajeva)

U smislu turističkog razvoja, a što jeste i osnovna namjena vodiča, tekst ističe da unutar rimskog naselja Aquae na Ilidži u drugom i trećem stoljeću doseljava znatan broj rimskih vojnih veterana i stanovnika istočnih rimskih provincija zbog banjskog turizma.

“Imamo dokaze za ljude s prostora današnje Bugarske da su dolazili i liječili se ovdje. Imamo veoma širok spektar ljudi koji su dolazili, ona je imala globalni značaj, što potvrđuje činjenica da je grad bio pod zaštitom jedne ugledne rimske sentorske porodice, čiji su članovi obnašali najvažnije funkcije u velikom rimskom carstvu. Banjsko lječilište na Ilidži svoj procvat je doživjelo za vrijeme vladavine cara Dioklecijana, koji je bio porijeklom s ovih prostora. Veterani su od države dobijali gdje žele da žive nakon odsluženja vojnog roka. Neki su birali da žive tu u Aquae, zato što su imali rane zadobijene tokom služenja vojske. Međutim, imamo ljude koji su bukvalno turistički dolazili da se liječe. S tim u vezi, najstariji tragovi turizma na području Sarajeva zapravo datiraju iz antičkog perioda”, kaže Šačić-Beća.

Osim same promocije turističkog vodiča, koja se očekuje u narednom periodu, važna je saradnja s turističkom zajednicom.

“Prema projektu je zamišljeno da se primjerci vodiča ustupe Turističkoj zajednici Kantona Sarajevo, koja bi to trebala distribuisati hotelima i turističkim agencijama kao dar s ciljem da gosti kada dođu u hotel imaju priliku pročitati, upoznati i da ih se podstakne da posjete muzeje i arhološke lokalitete koji su na otvorenom. Cilj je da turistička zajednica ove vodiče plasira adekvatnim objektima kako bi bili dostupni široj javnosti, jer oni su primarno pisani za turiste i posjetioce Sarajeva”, zaključuje Šačić-Beća.

 

https://www.klix.ba/vijesti/bih/sta-sve-trebate-znati-o-najstarijoj-bastini-sarajeva/210526118